Trainees & vrijheid: calimero-complex of ondernemersmythe?
Trainees zijn een bijzondere mix. Ergens zijn het nog studenten, tegelijkertijd zijn het professionals. Deze combinatie is niet alleen lastig voor de trainees zelf. Ook talentmanagers moeten ermee leren omgaan. Aan de ene kant moet je je trainees bij de hand nemen, aan de andere kant moet je ze ruimte geven om zich te ontwikkelen. Niet zo gek dat je de balans niet altijd kunt vinden! Toch is het enorm belangrijk, want zowel te veel vrijheid als te veel begeleiding zorgen voor frustraties bij je trainees. En als frustratie te hoog oploopt, liggen burn-outs en uitval op de loer. Hoe ga je om met de vrijheid van je trainees? Dat bespreken we aan de hand van twee uitersten: het Calimero-complex en de ondernemersmythe.
Te weinig vrijheid: Calimero-complex
“Zij zijn groot en ik is klein, en da’s niet eerlijk” aldus Calimero. Hoewel trainees niet te vergelijken zijn met dit immer verongelijkte kuiken, raakt hij met zijn meest bekende uitspraak een grote trainee-frustratie. In veel organisaties worden trainees niet als volwaardige medewerkers gezien, omdat ze nog zoveel moeten leren. HR stelt daarom een waterdicht programma samen waarin de opleidingsjaren zijn vol-georganiseerd voor de trainees überhaupt binnen zijn. Deze combinatie van een dichtgetimmerd programma en gebrek aan ruimte voor eigen initiatief zorgt bij trainees voor het zogeheten Calimero-complex: ze hebben het gevoel dat ze moeten opboksen tegen hoger geplaatsten, zonder dat ze mogen meepraten over hun eigen ontwikkeling.
Het resultaat: gefrustreerde trainees, die zich niet goed kunnen ontwikkelen tot zelfstandige professionals en uiteindelijk weggaan.
Te veel vrijheid: ondernemersmythe
Aan de andere kant van het spectrum heb je organisaties die lijden aan de ondernemersmythe. Deze term is bedacht door Michael E. Gerber en slaat op de opvatting dat mensen die goed zijn in hun werk het ook goed zouden doen als ondernemer. Dat is lang niet altijd zo, want ondernemen komt met een heel scala aan sores die je in loondienst minder vaak tegenkomt, zoals belastingadministratie, eindverantwoordelijkheid en zelfpromotie. De ondernemersmythe kun je een-op-een toepassen op trainees in talentprogramma’s. Steeds vaker moeten zij zelf hun opdrachten bij elkaar sprokkelen, gesprekken met het hoger management opstarten en budgetten verdelen. Maar ondernemersgeneratie of niet: ook Millennials moeten leren wat het is om te werken. Sla dit deel over en je hebt een groep gestreste ondernemers – zonder dat ook maar één van hen een eigen bedrijf runt.
Het resultaat: gefrustreerde trainees, die niet aan de verwachtingen voldoen van de organisatie en weggaan of uitvallen.
Op zoek naar de juiste balans
Of je je trainees nu te veel of te weinig vrijheid geeft: het eindigt in frustratie en trainees die óf weglopen óf een burn-out krijgen op hun 22e. Dat is niet alleen vervelend voor trainees, maar ook voor jou. Een traineeship is immers pas geslaagd als het trainees voortbrengt waar je organisatie op de lange termijn wat aan heeft. Je zal dus naar een manier moeten zoeken waarop je trainees genoeg handvatten geeft om te leren werken, maar ook genoeg vrijheid om zich te ontwikkelen tot autonome personen. Geen eenvoudige taak! Om je op weg te helpen, hebben we hieronder drie tips op een rijtje gezet.
1. Bouw vrijheid op (en begeleiding af)
Timing is key als het om vrijheid gaat. Net zoals je een peuter wel naar school brengt en een tiener niet, kun je de begeleiding van je trainees laten aflopen naarmate zij meer leren over het werkende leven en je organisatie. Regel bijvoorbeeld zelf de eerste praktische opdracht en stuur de trainees daarna op pad om het volgende project te zoeken. Vergeet je trainees niet te vertellen dat ze op den duur minder begeleiding krijgen, om frustraties te voorkomen.
2. Organiseer trainingen
Trainees hebben de neiging om te veel hooi op hun vork te nemen. Begin je talentprogramma daarom gerust met een gezamenlijke training over dit onderwerp. Denk daarbij aan trainingen over omgaan met werkdruk en stress, het maken van een haalbare planning en het vinden van de juiste werk-privébalans.
3. Maak onderscheid
Willen je trainees een paar uur per week op een andere afdeling meedraaien en nieuwe projecten opstarten? Prima! Maar het hoeft niet. De ene trainee is de andere niet. Sommige zijn zelf-startend, andere hebben wat extra ondersteuning nodig. Vraag daarom aan je trainees wat zij nodig hebben. Doe dit bijvoorbeeld aan het begin van het programma en een aantal keer tussendoor.
Met bovenstaande tips voorkom je het Calimero-complex (te weinig vrijheid), maar ook de Ondernemersmythe (te veel vrijheid).
Meer weten over de balans tussen vrijheid en begeleiding in talentprogramma’s? Download dan onderstaande whitepaper.
